gharchfarm

معرفی تجهیزات موردنیاز در سالن پرورش قارچ:

1. رطوبت ساز یا مه پاش
2. کولر
3. قفسه
4. فن های ورودی و خروجی هوا
5. دما سنج میله ای و مینیمم ، ماکزیمم
6. رطوبت سنج
7. محلی برای خروج آب های اضافه در سالن پرورش
8. عدم وجود نور مستقیم خورشید
9. با توجه به اینکه سالن به آب پاشی جهت بالا رفتن و حفظ رطوبت و همچنین شست وشو نیاز دارد وجود شیر آب در سالن بسیار به راحتی کار کمک میکند.
10. وسیله ای برای بالا بردن دمای سالن(هیتر یا بخاری)

۱- استفاده از رطوبت ساز:

برای سالن های کوچک نیازی به خرید هواساز نیست و می توان با قرار دادن گونی در سالن برای بالا رفتن و حفظ رطوبت سالن اقدام کرد که خیلی به صرفه نیز می باشد. همچنین می توانید ضمن ایجاد سیستم قطره ای با استفاده از یک شلنگ کولربرای خیس کردن دیوار ها رطوبت لازم را در سالن فراهم کنید. برای سالن های بزرگتر که حجم تولید بالاتری دارند می توان از دستگاه های رطوبت ساز استفاده نمود. در قسمت زیر تصاویر نمونه هایی از دستگاه رطوبت ساز را مشاهده می کنید.

۲- استفاده از هواساز:

با توجه به اینکه براساس چگالی هوای گرم سبک تر است در بالا قرار می گیرد و هوای سرد در قسمت پایین قرار می گیرد بنابراین استفاده از هواساز باعث می شود که هوا به صورت یکسان درمحیط قرار بگیرد. از مهم ترین نکته های که در سالن های پرورش قارچ حتما باید به آن توجه کرد توزیع یکنواخت هوا در سالن است.

روش درستی که برای هوادهی وجود دارد رساندن اکسیژن به سالن است که با انتخاب درست یک هواساز پرورش قارچ عملی می شود. نحوه ی هوا رساندن به سالن های پروش قارچ به این صورت است که در تابستان هوادهی به وسیله ی چیلر ها تامین می شود و درفصل زمستان از هواساز ایرواشر برای هوادهی به سالن پرورش قارچ استفاده می شود تا هوا در داخل سالن پرورش قارچ به صورت یکنواخت توزیع شود و به پرورش و رشد قارچ کمک کند .

۳- استفاده از فن برای تهویه هوا:

در سالن های پرورش قارچ بیشتر از فن های ساده و یا سانتریفوژ استفاده می شود هر دو نوع یاد شده بخوبی از عهده فشار استاتیکی هوا-اصطکاک هوا برآمده و به خوبی هوا را تهویه می نمایند. پرورش دهندگان قارچ دکمه ای از تجهیزات قارچ دکمه ای از فن هایی که قادرند در هر دقیقه ۰٫۵ فوت مکعب هوای سطح کشت را تهویه نماینده ،استفاده می کنند. برای بیشتر سالن های کشت کوچک، یک فن ساده به قطر ۲۵-۱۵ سانتی متر و حجم تهویه ۵۰۰-۱۰۰فوت مکعب بر دقیقه با فشار استاتیکی(sp=0.5) کافی خواهد بود. با کم و زیاد کردن دور موتور می توان در مراحل مختلف کاشت ،تهویه مورد نیاز را انجام داد.برای آزمایش نحوه صحیح جریان هوا می توان مقداری دود سیگار است.

۴- استفاده از وسایل گرمازا:

در میان وسایل گرم کننده خانگی، بخاری های قطره‌ای و گازی، به رغم این‌که اکسیژن سالن را می سوزانند، می توانند در مواقع ضروری به کار روند. از بخاری های برقی و دستگاه های حرارت مرکزی (شوفاژ) نیز می توان استفاده کرد. ولی بخاری برقی هزینه‌ی برق را به میزان چشمگیری افزایش می دهد.
شوفاژ برای سالن های پرورش قارچ بسیار مناسب است، چرا که نه اکسیژن سالن را نقصان می دهد، نه ایجاد دود می کند و در ضمن، حرارتی مطلوب نیز فراهم می سازد. اِشکال شوفاژ در هزینه‌ی اولیه‌ی راه اندازی و مشکلات استفاده از آن در سطح گسترده است.
آنچه در حال حاضر در سالن‌های بزرگ پرورش قارچ رواج دارد، استفاده از هیتر است. هیتر ها در اندازه ها و قیمت های مختلفی وجود دارند که باید از آن ها با توجه به نیاز سالن استفاده کرد. برای گرم کردن یک سالن پرورش تا ۳۵ درجه‌ی سانتی گراد، یک منبع تولید حرارت به قدرت ۳۵ – ۴۰ کیلو کالری برای هر متر مکعب فضا لازم است. به عنوان مثال سالنی به ابعاد ۳۰×۱۰×۳ متر، به یک منبع حرارتی با ویژگیِ زیر نیاز دارد:

۳ × ۱۰ × ۳۰ = ۹۰۰ متر مکعب
۹۰۰ × ۴۰ = ۳۶،۰۰۰ کیلو کالری

یعنی منبع حرارتی آن باید دارای قدرت ۳۶۰۰۰ کیلو کالری باشد.
هیتر را در اتاقکی خارج از سالن پرورش اصلی و نزدیک به آن قرار داده (اتاق گرم) و هوای گرم را به وسیله‌ی لوله‌های نایلونی به درون سالن هدایت می کنند. این لوله ها به قطر ۵۰ – ۴۰ سانتی متر، باید در کف سالن قرار داده شوند تا گرما از کف سالن به سمت سقف اوج بگیرد. با اجرای این روش، دود وارد سالن نمی شود و از اکسیژن بیرون سالن استفاده می گردد که به این ترتیب شرایط مطلوبی برای رشد قارچ به وجود می آید. قیمت هیتر ها از ۲۰۰ هزار تومان شروع می شود و در مورد بعضی از آن‌ها به یک میلیون تومان و بیشتر می رسد.

۵- استفاده از وسایل خنک کننده:

استفاده از کولر گازی به دلیل قیمت بالا، بازدهی اندک و هزینه سر سام آور برق آن رایج نیست. از کولر آبی نیز نمی توان در سالن‌های پرورش قارچ استفاده کرد، زیرا کولر آبی تنها در شرایط آب و هوایی خشک، با به چرخش در آوردن هوای مرطوب، کارایی دارد و در محیط مرطوب سالن‌های پرورش قارچ، تنها به صورت فن عمل کرده و فقط ۴ – ۳ متر جلوتر از خود را خنک می‌کند. در صورت استفاده از کولر آبی، باید آن‌را مانند هیتر در بیرون از سالن پرورش قرار داده و به وسیله‌ی کانال نایلونی، باد خنک را وارد سالن می کنیم و این بار کانال را در کف زمین قرار نــمی دهیم. کانال باید نزدیک سقف باشد تا هوای خنک آن به سمت زمین سرازیر شود.

در حال حاضر، دستگاه خنک کننده‌ای که در واحد های پرورش قارچِ مجهز مورد استفاده قرار می گیرد، چیلر است. به علت قیمت بالا، برای تولید کننگان خرده‌پا و متوسط میسر نیست که به خرید چیلر مبادرت ورزند. با کمک این دستگاه، می توان در تمام طول سال اقدام به تولید قارچ کرد. این امر حتی در تابستان های بسیار گرم هم امکان‌پذیر است و با داشتن چیلر، دیگر نیاز نیست که از دمای بالا هراس داشت. برای کسانی که می خواهند بازار دایمی داشته باشند، خرید این دستگاه الزامی است. چون قطع تولید در تابستان موجب از دست دادن بخش مهمی از بازار فروش می گردد.

۶- قفسه:

ایجاد قفسه بندی برای بهترین استفاده از فضای سالن لازم است. پس با تهیه قفسه های مخصوص پرورش قارچ ضمن تولید محصول بیشتر به مکان فیزیکی کمتری احتیاج خواهید داشت.

۷- ترموستات:

وسیله‌ای برای نگه داشتن دما در یک حد خاص و جلوگیری از بروز نوسان در آن است. با ترموستات می توان هیتر و دستگاه‌های خنک کننده را در زمان مناسب به‌طور خودکار روشن و خاموش کرد. قیمت ترموستاتِ مورد استفاده در سالن های پرورش قارچ، حدود ۸ تا ۱۵ هزار تومان است.

۸- دماسنج:

همانگونه که در تصاویر بالا می بینید دو نمونه دماسنج برای اندازه گیری دمای هوای سالن پرورش قارچ وجود دارد. برای هر سالن پرورش باید دست کم دو دماسنج تعبیه کنید تا در صورت خرابی یکی از آن‌ها، متوجه این موضوع شوید. بهتر است میله‌ شیشه‌ای دماسنج را با چسب نواری به قاب آن بچسبانیم تا از جابه‌جایی آن و نادرست خواندن دما جلوگیری شود.

۹-استفاده از موارد ضد عفونی کننده سالن:

در حال حاضر ماده فرمالین مایع، بهترین ضد عفونی کننده سالن پرورش قارچ می باشد که بسیار سمی و خطرناک است. البته بعضی افراد از ماده ضدعفونی کننده دیگری نیز برای ضد عفونی کردن سالن استفاده می کنند که کلر و پرمنگنات نام دارد. اما توجه داشته باشید که از هر یک از موارد زیر به صورت جداگانه میتوان استفاده کرد.

۱۰- کود کمپوست و خاک پوششی:

به بستر آماده برای تولید و کشت قارچ کمپوست قارچ می گویند. استفاده از کود کمپوست و خاک پوششی برای رشد بهتر و بیشتر قارچها در سالن های پرورش قارچ یکی از اولویت های کار پرورش قارچ می باشد. کمپوست مخلوطی از کاه، کودمرغی، سنگ گچ، ملاس چغندر و … می باشد که این مواد، شرایط مطلوبی را برای رشد میکروارگانیسم های مفید و شرایط مناسب رشد قارچ در بستر فراهم می کند.

معرفی تجهیزات موردنیاز در سالن پرورش قارچ:

1. رطوبت ساز یا مه پاش
2. کولر
3. قفسه
4. فن های ورودی و خروجی هوا
5. دما سنج میله ای و مینیمم ، ماکزیمم
6. رطوبت سنج
7. محلی برای خروج آب های اضافه در سالن پرورش
8. عدم وجود نور مستقیم خورشید
9. با توجه به اینکه سالن به آب پاشی جهت بالا رفتن و حفظ رطوبت و همچنین شست وشو نیاز دارد وجود شیر آب در سالن بسیار به راحتی کار کمک میکند.
10. وسیله ای برای بالا بردن دمای سالن(هیتر یا بخاری)

۱- استفاده از رطوبت ساز:

برای سالن های کوچک نیازی به خرید هواساز نیست و می توان با قرار دادن گونی در سالن برای بالا رفتن و حفظ رطوبت سالن اقدام کرد که خیلی به صرفه نیز می باشد. همچنین می توانید ضمن ایجاد سیستم قطره ای با استفاده از یک شلنگ کولربرای خیس کردن دیوار ها رطوبت لازم را در سالن فراهم کنید. برای سالن های بزرگتر که حجم تولید بالاتری دارند می توان از دستگاه های رطوبت ساز استفاده نمود. در قسمت زیر تصاویر نمونه هایی از دستگاه رطوبت ساز را مشاهده می کنید.

۲- استفاده از هواساز:

با توجه به اینکه براساس چگالی هوای گرم سبک تر است در بالا قرار می گیرد و هوای سرد در قسمت پایین قرار می گیرد بنابراین استفاده از هواساز باعث می شود که هوا به صورت یکسان درمحیط قرار بگیرد. از مهم ترین نکته های که در سالن های پرورش قارچ حتما باید به آن توجه کرد توزیع یکنواخت هوا در سالن است.

روش درستی که برای هوادهی وجود دارد رساندن اکسیژن به سالن است که با انتخاب درست یک هواساز پرورش قارچ عملی می شود. نحوه ی هوا رساندن به سالن های پروش قارچ به این صورت است که در تابستان هوادهی به وسیله ی چیلر ها تامین می شود و درفصل زمستان از هواساز ایرواشر برای هوادهی به سالن پرورش قارچ استفاده می شود تا هوا در داخل سالن پرورش قارچ به صورت یکنواخت توزیع شود و به پرورش و رشد قارچ کمک کند .

۳- استفاده از فن برای تهویه هوا:

در سالن های پرورش قارچ بیشتر از فن های ساده و یا سانتریفوژ استفاده می شود هر دو نوع یاد شده بخوبی از عهده فشار استاتیکی هوا-اصطکاک هوا برآمده و به خوبی هوا را تهویه می نمایند. پرورش دهندگان قارچ دکمه ای از تجهیزات قارچ دکمه ای از فن هایی که قادرند در هر دقیقه ۰٫۵ فوت مکعب هوای سطح کشت را تهویه نماینده ،استفاده می کنند. برای بیشتر سالن های کشت کوچک، یک فن ساده به قطر ۲۵-۱۵ سانتی متر و حجم تهویه ۵۰۰-۱۰۰فوت مکعب بر دقیقه با فشار استاتیکی(sp=0.5) کافی خواهد بود. با کم و زیاد کردن دور موتور می توان در مراحل مختلف کاشت ،تهویه مورد نیاز را انجام داد.برای آزمایش نحوه صحیح جریان هوا می توان مقداری دود سیگار است.

۴- استفاده از وسایل گرمازا:

در میان وسایل گرم کننده خانگی، بخاری های قطره‌ای و گازی، به رغم این‌که اکسیژن سالن را می سوزانند، می توانند در مواقع ضروری به کار روند. از بخاری های برقی و دستگاه های حرارت مرکزی (شوفاژ) نیز می توان استفاده کرد. ولی بخاری برقی هزینه‌ی برق را به میزان چشمگیری افزایش می دهد.
شوفاژ برای سالن های پرورش قارچ بسیار مناسب است، چرا که نه اکسیژن سالن را نقصان می دهد، نه ایجاد دود می کند و در ضمن، حرارتی مطلوب نیز فراهم می سازد. اِشکال شوفاژ در هزینه‌ی اولیه‌ی راه اندازی و مشکلات استفاده از آن در سطح گسترده است.
آنچه در حال حاضر در سالن‌های بزرگ پرورش قارچ رواج دارد، استفاده از هیتر است. هیتر ها در اندازه ها و قیمت های مختلفی وجود دارند که باید از آن ها با توجه به نیاز سالن استفاده کرد. برای گرم کردن یک سالن پرورش تا ۳۵ درجه‌ی سانتی گراد، یک منبع تولید حرارت به قدرت ۳۵ – ۴۰ کیلو کالری برای هر متر مکعب فضا لازم است. به عنوان مثال سالنی به ابعاد ۳۰×۱۰×۳ متر، به یک منبع حرارتی با ویژگیِ زیر نیاز دارد:

۳ × ۱۰ × ۳۰ = ۹۰۰ متر مکعب
۹۰۰ × ۴۰ = ۳۶،۰۰۰ کیلو کالری

یعنی منبع حرارتی آن باید دارای قدرت ۳۶۰۰۰ کیلو کالری باشد.
هیتر را در اتاقکی خارج از سالن پرورش اصلی و نزدیک به آن قرار داده (اتاق گرم) و هوای گرم را به وسیله‌ی لوله‌های نایلونی به درون سالن هدایت می کنند. این لوله ها به قطر ۵۰ – ۴۰ سانتی متر، باید در کف سالن قرار داده شوند تا گرما از کف سالن به سمت سقف اوج بگیرد. با اجرای این روش، دود وارد سالن نمی شود و از اکسیژن بیرون سالن استفاده می گردد که به این ترتیب شرایط مطلوبی برای رشد قارچ به وجود می آید. قیمت هیتر ها از ۲۰۰ هزار تومان شروع می شود و در مورد بعضی از آن‌ها به یک میلیون تومان و بیشتر می رسد.

۵- استفاده از وسایل خنک کننده:

استفاده از کولر گازی به دلیل قیمت بالا، بازدهی اندک و هزینه سر سام آور برق آن رایج نیست. از کولر آبی نیز نمی توان در سالن‌های پرورش قارچ استفاده کرد، زیرا کولر آبی تنها در شرایط آب و هوایی خشک، با به چرخش در آوردن هوای مرطوب، کارایی دارد و در محیط مرطوب سالن‌های پرورش قارچ، تنها به صورت فن عمل کرده و فقط ۴ – ۳ متر جلوتر از خود را خنک می‌کند. در صورت استفاده از کولر آبی، باید آن‌را مانند هیتر در بیرون از سالن پرورش قرار داده و به وسیله‌ی کانال نایلونی، باد خنک را وارد سالن می کنیم و این بار کانال را در کف زمین قرار نــمی دهیم. کانال باید نزدیک سقف باشد تا هوای خنک آن به سمت زمین سرازیر شود.

در حال حاضر، دستگاه خنک کننده‌ای که در واحد های پرورش قارچِ مجهز مورد استفاده قرار می گیرد، چیلر است. به علت قیمت بالا، برای تولید کننگان خرده‌پا و متوسط میسر نیست که به خرید چیلر مبادرت ورزند. با کمک این دستگاه، می توان در تمام طول سال اقدام به تولید قارچ کرد. این امر حتی در تابستان های بسیار گرم هم امکان‌پذیر است و با داشتن چیلر، دیگر نیاز نیست که از دمای بالا هراس داشت. برای کسانی که می خواهند بازار دایمی داشته باشند، خرید این دستگاه الزامی است. چون قطع تولید در تابستان موجب از دست دادن بخش مهمی از بازار فروش می گردد.

۶- قفسه:

ایجاد قفسه بندی برای بهترین استفاده از فضای سالن لازم است. پس با تهیه قفسه های مخصوص پرورش قارچ ضمن تولید محصول بیشتر به مکان فیزیکی کمتری احتیاج خواهید داشت.

۷- ترموستات:

وسیله‌ای برای نگه داشتن دما در یک حد خاص و جلوگیری از بروز نوسان در آن است. با ترموستات می توان هیتر و دستگاه‌های خنک کننده را در زمان مناسب به‌طور خودکار روشن و خاموش کرد. قیمت ترموستاتِ مورد استفاده در سالن های پرورش قارچ، حدود ۸ تا ۱۵ هزار تومان است.

۸- دماسنج:

همانگونه که در تصاویر بالا می بینید دو نمونه دماسنج برای اندازه گیری دمای هوای سالن پرورش قارچ وجود دارد. برای هر سالن پرورش باید دست کم دو دماسنج تعبیه کنید تا در صورت خرابی یکی از آن‌ها، متوجه این موضوع شوید. بهتر است میله‌ شیشه‌ای دماسنج را با چسب نواری به قاب آن بچسبانیم تا از جابه‌جایی آن و نادرست خواندن دما جلوگیری شود.

۹-استفاده از موارد ضد عفونی کننده سالن:

در حال حاضر ماده فرمالین مایع، بهترین ضد عفونی کننده سالن پرورش قارچ می باشد که بسیار سمی و خطرناک است. البته بعضی افراد از ماده ضدعفونی کننده دیگری نیز برای ضد عفونی کردن سالن استفاده می کنند که کلر و پرمنگنات نام دارد. اما توجه داشته باشید که از هر یک از موارد زیر به صورت جداگانه میتوان استفاده کرد.

۱۰- کود کمپوست و خاک پوششی:

به بستر آماده برای تولید و کشت قارچ کمپوست قارچ می گویند. استفاده از کود کمپوست و خاک پوششی برای رشد بهتر و بیشتر قارچها در سالن های پرورش قارچ یکی از اولویت های کار پرورش قارچ می باشد. کمپوست مخلوطی از کاه، کودمرغی، سنگ گچ، ملاس چغندر و … می باشد که این مواد، شرایط مطلوبی را برای رشد میکروارگانیسم های مفید و شرایط مناسب رشد قارچ در بستر فراهم می کند.